در مقاله پیش رو، یک مدل چندهدفه فازی و اقتصادی به منظور انتخاب تامین کننده پایدار و تخصیص سفارش در شرایط فازی و به صورت چند منبعی و دو محصولی در دوسطح زنجیره ی تامین، با ملاحظات قیمت گذاری ارائه گردیده است. برای ارزیابی تامین کنندگان معیارهای اقتصادی شامل هزینه ی خرید، حمل و نقل و سفارشات و فاصله و معیارهای اجتماعی و اشتغال نیروی انسانی و اثرات زیست محیطی در نظرگرفته شده و برای اینکه مقادیر مورد نظرپارامترها به واقعیت نزدیک باشند به صورت عدد فازی مثلثی تصادفی و غیرقطعی در نظر گرفته شده است. به منظور حل مدل پیشنهادی از روش دقیق محدودیت اپسیلون در یک مطالعه موردی در صنعت روغن موتور با استفاده از نرم افزار گمز انجام گردیده ونتایج تامین کننده پایدار روغن موتور و گیربکس در سطح استان زنجان را مشخص می نماید.

در طی سال های اخیر مساله انتخاب تامین کننده مناسب در زنجیره تامین به یک موضوع استراتژیک و مهم تبدیل شده است. به دلیل وجود اهداف متعدد و متناقض، مساله انتخاب تامین­,کننده را می­,توان به صورت یک مساله چندهدفه درنظر گرفت و گاهی یافتن جواب بهینه بسیار دشوار است. انتخاب تامین کننده مناسب از یک سو، به طور قابل توجهی هزینه های خرید مواد اولیه و زمان انتظار تا رسیدن محموله سفارش شده را کاهش می دهد؛ از سوی دیگر، موجب بالا رفتن سطح رقابت پذیری سازمان ها می شود. هدف این پژوهش، ارایه روشی جهت حل مسایل چندهدفه است که در ارزیابی و انتخاب تامین کننده مناسب مورد استفاده قرار گرفته است. روش ترکیبی پیشنهادی فاپسیس ترکیبی از روش تاپسیس و الگوریتم بهینه سازی فاخته است. روش پیشنهادی ابتدا برای مسایل آزمایشی مورد آزمون قرار می ­, گیرد و در ادامه برای مساله کاربردی چندهدفه انتخاب تامین­,کننده پیاده ­, سازی می­,شود. سرعت و دقت نتایج حاصل از پیاده سازی روش پیشنهادی فاپسیس نشان­,دهنده کارایی الگوریتم در حل مسایل چندهدفه می باشد و این روش به خوبی می تواند جواب­,های پارتو مساله را در مقایسه با روش ­, های مشابه شناسایی کند. همچنین به دلیل استفاده از روش ترکیبی می­,توان به صورت هم زمان از مزایای الگوریتم فراابتکاری فاخته (حل مسایل با مقیاس بزرگ) و روش تاپسیس (ارزیابی و انتخاب گزینه کارآمدتر) بهره جست.

در طی سال های اخیر مساله انتخاب تامین کننده مناسب در زنجیره تامین به یک موضوع استراتژیک و مهم تبدیل شده است. به دلیل وجود اهداف متعدد و متناقض، مساله انتخاب تامین­ کننده را می­ توان به صورت یک مساله چندهدفه درنظر گرفت و گاهی یافتن جواب بهینه بسیار دشوار است. انتخاب تامین کننده مناسب از یک سو، به طور قابل توجهی هزینه های خرید مواد اولیه و زمان انتظار تا رسیدن محموله سفارش شده را کاهش می دهد؛ از سوی دیگر، موجب بالا رفتن سطح رقابت پذیری سازمان ها می شود. هدف این پژوهش، ارایه روشی جهت حل مسایل چندهدفه است که در ارزیابی و انتخاب تامین کننده مناسب مورد استفاده قرار گرفته است. روش ترکیبی پیشنهادی فاپسیس ترکیبی از روش تاپسیس و الگوریتم بهینه سازی فاخته است. روش پیشنهادی ابتدا برای مسایل آزمایشی مورد آزمون قرار می ­گیرد و در ادامه برای مساله کاربردی چندهدفه انتخاب تامین­ کننده پیاده ­سازی می­ شود. سرعت و دقت نتایج حاصل از پیاده سازی روش پیشنهادی فاپسیس نشان­ دهنده کارایی الگوریتم در حل مسایل چندهدفه می باشد و این روش به خوبی می تواند جواب­ های پارتو مساله را در مقایسه با روش ­های مشابه شناسایی کند. همچنین به دلیل استفاده از روش ترکیبی می­ توان به صورت هم زمان از مزایای الگوریتم فراابتکاری فاخته (حل مسایل با مقیاس بزرگ) و روش تاپسیس (ارزیابی و انتخاب گزینه کارآمدتر) بهره جست.

انتخاب تامین کننده یکی از مسایل کلیدی در مدیریت زنجیره تامین است که با استفاده از آن شرکت ها می توانند تامین کنندگان مناسب را شناسایی و ارزیابی کنند. اهداف مختلفی در انتخاب کنندگان می تواند در نظر گرفته شود که گاه با یکدیگر در تعارض هستند. از جمله مهمترین این اهداف می توان به هزینه، کیفیت و قابلیت اطمینان تامین کننده اشاره کرد. در این مقاله مجموعه تامین کنندگان در قالب یک سیستم در نظر گرفته می شود که در نهایت تامین کنندگان به گونه ای انتخاب می شوند که سطح قابلیت اطمینان حداکثر شود، هزینه خرید کمینه شود و سطح سرویس که در قالب کیفیت محصولات دریافتی است به حداکثر مقدار ممکن برسد. از طرف دیگر از آنجا که معمولا در دنیای واقعی دسترسی به اطلاعات دقیق برای ارزیابی تامین کنندگان میسر نیست از نظریه فازی در مدلسازی استفاده شده است. همچنین، مکانیزمی که در عمل توسط تامین کنندگان برای ترغیب خریداران به خرید بیشتر استفاده می شود تخفیف است. در این مقاله مدلسازی انتخاب کننده با در نظر گرفتن ارایه تخفیف کلی برای محصولات مختلف مورد تقاضای خریدار انجام شده است. علاوه بر این میزان ریسک پذیری خریدار در انتخاب تامین کننده نیز در مدلسازی در نظر گرفته شده است. در نهایت مدل ارایه شده با در نظر گرفتن حالات مختلف ریسک پذیری خریدار حل گردیده و نتایج آن ارایه شده است.

لطفا برای مشاهده متن چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

در این مقاله، یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح ترکیبی چندهدفه، چنددوره ای، چندمحصولی برای مساله انتخاب تامین کنندگان و تخصیص سهم به آن ها با در نظر گرفتن تخفیف کلی، محدودیت فضای انبار و تقاضای احتمالی ارائه می شود. باتوجه به احتمالی بودن تقاضا، از روش برنامه ریزی محدودیت تصادفی برای تبدیل رابطه تعادلی موجودی به شکل احتمالی استفاده خواهد شد. در حالی که سیاست تخفیف باعث تشویق خریدار برای خرید بیشتر می شود، محدودیت فضای انبار میزان خرید بیشتر را محدود می کند، بنابراین لازم است در مساله انتخاب تامین کنندگان و تخصیص سهم به آن ها با در نظر گرفتن تخفیف کلی، محدودیت فضای انبار نیز در نظر گرفته شود. همچنین لازم است برای مدل سازی مساله چندهدفه، اولویت تصمیم گیرنده نسبت به اهداف مختلف در نظر گرفته شود، بنابراین در این پژوهش برای مدل سازی مساله چندهدفه علاوه بر روش های معمول مدل سازی مسائل چندهدفه مانند LP متریک، از روش برنامه ریزی آرمانی و روش جدید برنامه ریزی آرمانی چندگزینه ای استفاده خواهد شد. همچنین مثال عددی با استفاده از سه رویکرد مدل سازی با در نظر گرفتن سناریوهای مختلف بررسی می شود. تفاوت سناریوها در اهمیت توابع هدف از نظر تصمیم گیرنده تعیین می شود. نتایج عددی نشان می دهد اگر اهمیت یک تابع هدف بیش تر شود، آن تابع هدف بهبود یافته است و توابع دیگر بدتر می شوند.

زمینه و هدف: کاهش آلایندگی های زیست محیطی و انتخاب تامین کنندگان پایدار تاب آور می تواند، به بهبود وضعیت پایداری و به کاهش ریسک اختلال در زنجیره تامین منجر شود، هدف این پژوهش طراحی مدلی برای انتخاب تامین کنندگان پایدار تاب آور در زنجیره تامین شرکت شهید قندی با رویکرد AHP فازی شهودی بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی-توسعه ای، از لحاظ گرداوری اطلاعات توصیفی و از نظر ماهیت داده ها آمیخته است. و شامل دو بخش اصلی است. در بخش اول با استفاده از ادبیات تحقیق به شناسایی معیارهای انتخاب تامین کننده پایدار تاب آور پرداخته شد. برای به دست آوردن شاخص ها پس از بررسی ادبیات نظری پژوهش، 76 شاخص برای ارزیابی تامین کننده پایدار و 50 شاخص برای ارزیابی تامین کننده تاب آور شناسایی شد که بعد از چهار مرحله بررسی خبرگان زنجیره تامین در کارخانجات شهید قندی با استفاده از روش دلفی مدل نهایی شد، در نهایت 15 شاخص مناسب برای پایداری و 15 شاخص مناسب برای تاب آوری تشخیص داده شد، سپس پرسشنامه ای بین کارکنان شاغل در زنجیره تامین شرکت شهید قندی در سال 1400 توزیع شد و بر اساس 136 پرسشنامه به دست آمده مدل انتخاب تامین کننده پایدار تاب آور با روش تحلیل عاملی تاییدی، تایید شد و در نهایت از روش AHP فازی شهودی برای انتخاب تامین کننده استفاده شد. یافته ها: شاخص های پایداری در سه بخش اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، همچنین شاخص های تاب آوری در سه بخش ظرفیت جذب، ظرفیت تطبیقی و ظرفیت ترمیم طبقه بندی شدند. سپس پرسشنامه AHP فازی برای وزن دهی شاخص های انتخاب تامین کننده پایدار تاب آور در بین خبرگان پخش شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد به ترتیب، اولویت با شاخص های اقتصادی، ظرفیت جذب، ظرفیت ترمیم، ظرفیت تطبیقی، اجتماعی و زیست محیطی می باشد و درنهایت تامین کنندگان اولویت بندی شدند. همچنین از بین زیر شاخص ها، هزینه و کیفیت مهم ترین بودند.

در محیط رقابتی امروز، انتخاب تامین کننده مناسب یکی از تصمیمات بسیار مهم در مدیریت زنجیره تامین به شمار می رود. انتخاب تامین کننده مساله تصمیم گیری چند معیاره ای است که بسیاری از ورودی های آن به صورت دقیق و صریح قابل بیان نیست. در این مقاله، به کمک روش های برنامه ریزی آرمانی فازی و برنامه ریزی ترجیحی فازی لگاریتمی رویکردی یکپارچه برای بهینه سازی رضایت بخش ارایه شده است. روش های مذکور با هدف غلبه بر عدم اطمینان و ابهامات موجود در ورودی های مدل و اولویت بندی توابع و محدودیت های فازی مدل به کار رفته است. از مدل پیشنهادی در حل مساله انتخاب تامین کنندگان با اقلام چندگانه و تخصیص بهینه سفارش استفاده شده است. خروجی مدل مبین تخصیص سفارش به هر یک از تامین کنندگان با در نظر گرفتن معیارهای هزینه، کیفیت خدمات و کیفیت محصول است.

شرکت ها با هدف توسعه پایدار و بهبود مزیت رقابتی ناگزیرند تامین کنندگان را به عنوان جزیی از شایستگی محوری خود به حساب آورند، بنابراین مساله انتخاب تامین کننده به عنوان یک بخش مهم از تصمیمات استراتژیک این نوع شرکت ها باید مورد ملاحظه قرار گیرد. انتخاب تامین کننده اغلب به صورت یک مساله تصمیم گیری چند معیاره بیان شده است. وقتی تامین کنندگان انتخاب شدند، حل مساله تخصیص مقدار سفارش ضرورت می یابد که به معنی تعیین مقدار سفارش برای هر یک از تامین کنندگان است. بر این اساس حل مساله انتخاب تامین کننده و مساله تخصیص مقدار سفارش در قالب یک مدل جامع، به عنوان یک حوزه تحقیق، توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. بر اساس تجربه تحقیقات پیشین بیان ریاضی یک مدل جامع برای حل این دو مساله، به شکل یک برنامه عدد صحیح مختلط چند هدفه ممکن می شود. این مقاله با فرض اینکه داده های دردسترس در مورد زمان تحویل نمونه ای از رفتار واقعی تامین کننده هستند، مفهوم توزیع نمونه گیری را برای بهبود جنبه ای عملی از مدل سازی مساله به کار می گیرد. یک روش حل ساده، اما نسبتا متفاوت که بهینگی در حداقل یک هدف را تضمین می کند، نیز به کار رفته است.